132 / 698
١٣١
ﺁﺋﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺍﺷﺎﻋﮥ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺁﺋﻴﻦ ﺑﺎﺏ ﻭ ﺑﻬﺎء
ﻣﺮﺍﻣﻰ ﺳﻴﺎﺳ
ﻰ
ﺍﺳﺖ
]ﮐﻪ
ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﮥ
ﺍﻧﻮﺭ ﻭﺩﻭﺩ
[»
ﻳﮕﺎﻧﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺁﻥ ﺷﻴﺎﻃﻴﻦ ﺳﻮﻕ
ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ ﺩﻳﻦ ﺑﻪ ﺑﻰ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﻻﻣﺬﻫﺒﻰ ﻣﻰ
ﺑﺎﺷﺪ
«.
ﺗﻮﮐّ )
ﻠﻰ ﻃﺮﻗﻰ
۱۳۸۰ : ۸۹(
ﺩﺭ ﮐﻤﺘﺮ ﮐﺸﻮﺭﻯ ﺩﻳﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻳﮏ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎﺯﻯ ﺯﻳﺮﮐﺎﻧﻪ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺣﺎﺻﻞ
ﻫﺎ ﺳﺎﻝ
ﺗﺎﺛﻴﺮﺍﺕ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻣﺮﺩﻡ
ﺁﻥ ﺩﺭ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ
ﺑﻴﮕ
ﺎﻧﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ
ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ،
ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺩﮐﺘﺮ ﺗﻮﮐﻠﻰ ﻃﺮﻗﻰ
ﻧﻘﺸﻰ »
ﺭﺍ ﮐﻪ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺩﺭ
ﭼﺮﺧﺶ ﺍﻳّ
ﺎﻡ ﺩﺭ
ﺗﺎﺭﻳﺦ
ﻧﮕﺎﺭﻯ ﮐﻬﻦ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺖ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﻧﻮ
ﻗﺪﺭﺕ
ﻫﺎﻯ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ
]
ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ
[«.
ﺩﮐﺘﺮ ﺗﻮﮐّ
ﻠﻰ ﻃﺮﻗﻰ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻰ
: ﺩﻫﺪ
ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺮﺵ ﻋﺠﻴﺐ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ
ﻫﺎﻯ ﺳﻴ
ﺎﺳﻰ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻋﺠﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﺭﻭﻧﺪﻯ ﺩﮔﺮ ﺳﺘﻴﺰ ﻭ ﺩﮔﺮ
ﺯﺩﺍ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺗﺤﻮّﻻﺕ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﮐﻞ ﺯﺍﺋﻴﺪﮤ ﻧﻘﺸﻪ ﻭ ﺍﺭﺍﺩﻩ
ﺍﻯ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﻣﻰ
. ﮐﺮﺩ
ﺑﺪﻳﻦ ﺳﺎﻥ ﻣﻌﻤﺎﺭﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ
ﺍﻳﻦ ﺷﮕﺮ
ﺩ
ﺩﺭ ﭘﻰ ﺁﻥ
ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺣﺮﻳﻔﺎﻥ
ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺍﺯ ﮔﺴﺘﺮﮤ ﻫﻤﮕﺎﻥ
ﺑﺰﺩﺍﻳﻨﺪ
.
ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﮐﻪ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﻋﻠ
ﻴﻪ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ،
ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﻭ ﺳﺎﻣﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﻧﻔﺮﺕ ﭘﺮﻭﺭﻯ، ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺳﺘﺎﺋﻰ ﻭ
ﺧﻮﺩﮐﺎﻣﮕﻰ ﮔﺴﻴﻞ ﺩﺍﺷﺖ
.
)
ﺗﻮﮐﻠﻰ ﻃﺮﻗﻰ
۱۳۸۰:۹۰
(
ﺣﻮﺍﺩﺙ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﺲ ﺑﺎ ﻣﺬﻫﺐ ﻋﺠﻴﻦ ﺷﺪ
.
ﺗﺸﮑﻴﻞ ﮔﺮﻭﻩ ﻓﺪﺍﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ
ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﻯ
ﻧﻮﺍﺏ ﺻﻔﻮﻯ
ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﻪ
ﺗ
ﺮﻭﺭﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺷﺨﺼﻴﺖ
ﻫﺎﻯ ﺑﺮﺟﺴﺘﮥ ﮐﺸﻮﺭ
ﻣﺜﻞ
ﺍﺣﻤﺪ ﮐﺴﺮﻭﻯ،
ﻋﺒﺪﺍﻟﺤﺴﻴﻦ ﻫﮋﻳﺮ
)
ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭ
(،
ﺳﭙﻬﺒﺪ ﺭﺯﻡ
) ﺁﺭﺍء
ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ
( ،
ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻼء
)
ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭ
ﺣﺴﻦ ،(
ﺍﻣﺎﻣﻰ
)
ﺍﻣﺎﻡ ﺟﻤﻌﮥ
( ﻬﺮﺍﻥ ﺗ
ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ
ﻧﺘﻴﺠﻪ
ﺍﺵ
ﻗﻮّﺕ
ﮔﺮﻓﺘﻦ
ﻧﻴﺮﻭﻯ ﻣﺸﺘﺮﮎ
ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥ
. ﺷﺪ
ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّ
ﻪ ﺑ ﺭﺍ ﺷﺎﻩ ﺖ ﺩﻭﻟﺖ
ﮔﺮﻭﮔﺎﻥ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻗﺪﺭﺕ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺿﻌﻒ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ
ﺩﺭ
ﺯﻭﺭﺁﺯﻣﺎﺋﻰ
ﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌﺪّ
ﺑﺎ ،ﺩ
ﻋﮑﺲ
ﺍﻟﻌﻤﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ
ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻭﺭﻫﺎ
ﻭ
ﻭﺳﻌﺖ ﻇﻠﻢ
ﻫﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺑﺮ
ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ
ﻳﻌﻨﻰ
ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﻭﺍ ﻣﻰ
ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ
ﺑﺮﺁﻭﺭﺩ ﻣﻰ
. ﻧﻤﻮﺩ
ﺩﺳﺘﻴﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّ
ﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ،