One Hundred and Sixty Years

32 / 698

٣١
: ﺩﺍﻧﺪ ﻣﻰ
ﺟﻨﺒﺶ ﺑﺎﺑﻰ ﭼﻪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻭﺳﻌﺖ ﻭ ﻋﻤﻖ ﻭ ﭼﻪ ﺑﻪ ﺩﺭ
ﻭﻧﻤﺎﻳﻪ
ﺍﻯ ﻧﻮﻳﻦ، ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ
ﺑﺰﻭﺩﻯ ﺑﺎ ﮐﺸﺎﮐﺶ ﻫﺎﻯ ﻣﻴﺎﻥ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺗﻤﺎﻳﺰ ﻳﺎﻓﺖ، ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎ ﻧﺴﺦ ﺍﺳﻼﻡ،
[ ﻭ ﺑﺎ ] ﺗﮑﻴﻪ ﺑﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻣﺪﻧﻴّ ﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻭ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ [ ﺑﺎ] ﻃﺮﺡ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻧﻮﻳﻦ
ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺧﻮﺍﻫﺎﻧﻪ، ﻣﻰ ﺭﻓﺖ ﻧﻘﻄﮥ ﻋﻄﻔﻰ ﺩﺭ ﺳﻴﺮ ﺍﺿﻤﺤﻼﻟﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩ .
ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻗﻮﺍﻯ ﻣﺘّ ﺤﺪ ﻫﻤﮥ ﺟﻨﺎﺡ ﻫﺎﻯ ﺣﺎﮐﻤﻴﺖ ﻣﺬﻫﺒﻰ، ﺩﺳﺖ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ
ﻓﺰﺍﻳﻨﺪﮤ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﺑﻪ ﺻﺪﺭﺍﺕ ﺍﻣﻴﺮ ﮐﺒﻴﺮ ﺭﺍﻩ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﺶ ﺭﺍ ﺳﺪ ﮐﺮﺩﻧﺪ، ﻟﻴﮑﻦ ﭼﻨﺎﻥ
ﮊﺭﻑ ﻭ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮ ﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻋﻠﻴﺮﻏﻢ ﮐﺸﺘﺎﺭ ﻭ ﭘﻴﮕﺮﺩﻯ ﺑﻰ ﻧﻈﻴﺮ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ
ﺍﻳﺮﺍﻥ، ﻣﻤﮑﻦ ﻧﮕﺸﺖ ﺁﻧﺮﺍ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺮﺩﺍﺭﻧﺪ .
) ﻣﺸﻬﻮﺭﻯ ۱۳۷۹ : ۲۶۵ (
ﻫﻤﺎ ﻧﺎﻃﻖ ﺳﺒﺐ ﮔﺮﻭﻳﺪﻥ ﺗﻮ
ﺩﻩ
ﻫﺎﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﻨﺒﺶ ﺑﺎﺑﻰ ﺩﺭ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﺁﻥ ﺟ ﻨﺒﺶ ﺑﺎ
ﺧﻮﺍﺳﺖ
ﻫﺎﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻰ: ﺑﻴﻨﺪ
ﺍﮔﺮ ﺑﺮﺧﻰ ﺩﻭﻟﺘﻤﺮﺩﺍﻥ ﻳﺎ ﻓﻘﻬﺎﻯ ﺻﻮﻓﻰ ﻭ ﺷﻴﺨﻰ ﻭ ﺣﺘّ ﻰ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﺍﻧﺪﻳﺸﺎﻥ
ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻟﺶ ﺭﻓﺘﻨﺪ، ﻣﻰ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺍﻧﮕﻴﺰﮤ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻣﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ . ﻳﺎ ﺍﮔﺮ ﺗﻮﺩﻩ ﻫﺎﻯ
ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻰ ﺁﻧﮑﻪ ﺳﻄﺮﻯ ﺍﺯ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﺎﺏ] ﻫﺎﻯ ﺍﻭ [ ﺭﺍ ﺧﻮﺍ ﻧﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺍﺯ ﻫﻤﮥ
ﻭﻻﻳﺎﺕ ﺳﺮ ﺑﺮ ﮐﺸﻴﺪﻧﺪ، ﻣﻰ ﺑﺎﻳﺴﺖ، ﺳﺨﻨﻰ - ﻧﻪ ﺩﺭ ﻣﻌﺠﺰﮤ ﺧﻀﺮ ﻭ ﺭﻳﺶ ﻣﻮﺳﻰ -
ﺑﻠﮑﻪ ﺩﺭ ﺑﻪ ﺁﻣﺪ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺷﻨﻴﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ .
... ﺑﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ﺑﺎﺏ، ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺮ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻝ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺑﺮ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺍﻧﺪﻧﺪ ...
ﻣﺤﺘﻮﺍﻯ ﻣﺬﻫﺒﻰ ] ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻦ [ ﺭﺍ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﻭﺍﻧﻬﺎﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﺤﺘﻮﺍ ﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺭﺍ
ﺑﺮﮐﺸﻴﺪﻧﺪ ... ﺑﺪﻳﻨﺴﺎﻥ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﺑﻨﺎ ﺑﻮﺩ، ﺁﻳﻴﻨﻰ ﻧﻮ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺁﻳﻴﻨﻰ ﮐﻬﻨﻪ
ﺟﻠﻮﻩ
ﮔﺮ ﺁﻣﺪ ﻭ ﻣﻰ ﺭﻓﺖ ﺩﺭ ﭼﻬﺮﮤ ﻧﻮﺁﻭﺭﻯ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﮐﻬﻨﻪ ﭘﺮﺳﺘﻰ ﺗﺒﻠﻮﺭ ﻳﺎﺑﺪ .
ﻧﺎﻃﻖ ) ۱۹۸۸ : ۶۹(
ﻋﺒﺎﺱ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ ﺧﻮﺩ ﺭﺳﺘﺎﺧﻴﺰ ﻭ ﺗﺠﺪّﺩ، ﮐﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﺍﺛﺮ ﺩﺭ ﺑﺮﺭﺳﻰ
ﺗﺤﻮّﻻﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ، ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺑﺎﺏ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﺎﺋﻤﻴّﺖ ﻭ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺁﻳﻴﻨﻰ
ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﻟﮥ ﺗﺠﺪّﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺭﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﮐﻬﻨﻪ ﺍﻯ ﮐﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺭﻭ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺩﺍﺭﺩ