334 / 698
٣٣٣
ﺩﻳﮕﺮ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﺸﺮﻯ ﺭﺍ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﮐﻨﺪ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻯ ﺍﻧﺴﺎﻥ
ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩ
ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﺪ ﺑﻪ ﻳﮏ ﺳﻮ ﮔﺬﺍﺭﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺑﺮﺯﺥ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﺘﺮﻭﮎ ﻭ ﺑﻰ ﻣﺼﺮﻑ ﺳﭙﺮﺩﻩ
...) ﺷﻮﺩ
ﺗﺮﺟﻤﻪ
.(
)
Shoghi Effendi: 1991, 41
(
ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺩﺭ ﻧﻴﻤﮥ ﺩﻭﻡ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﮐﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ
« ﻣﻠﺖ» ﻭ « ﻭﻃﻦ» ﻣﻔﻬﻮﻡ
ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺑﻪ ﺳﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﻄﺮﺡ ﺍﺳﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺒﻮﺩ
.
ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻋﺸﻴﺮﻩ
ﺍﻯ
ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﻰ
ﺷﺪ ﻭ ﺩﺍﻳﺮﮤ ﻗﺪﺭﺕ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﺮﮐﺰﻯ ﺍﺯ ﺣﺪﻭﺩ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﻧﻤﻰ
. ﺭﻓﺖ
ﺑﺨﺶ
ﻫﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﺮ ﻳﮏ ﺩﺭ ﺗﻴﻮﻝ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺑﺴﺘﮕﺎﻥ ﺷﺎﻩ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻠﮥ ﺗﺮﮎ ﺯﺑﺎﻥ
ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ
ﻣﻰ
ﺑﺎﻳﺴﺖ ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ ﻣﺒﻠﻐﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺎﻩ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺮﮐﺰﻯ ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ
ﺩﺭ .
ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻟﻬﺠﻪ
ﻫﺎ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ
ﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ
« ﻭﻃﻦ»
ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺧﺎﻧﻪ ﻭ ﻳﺎ ﺩﻩ ﻭ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺑﻮﺩ ﻧﻪ
ﺗﻤﺎﻣﻰ ﮐﺸﻮﺭ
.
ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﮐﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺷﻴﺮﺍﺯﻩ
ء ﺍﺻﻠﻰ ﻣﻠﻴّﺖ ﻣﺎ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺳﻤﻰ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ
ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﮤ ﮐﻮﭼﮑﻰ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻰ
ﺷﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﻗﺮﻳﺐ ﻳ
ﮏ ﺳﻮﻡ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺷﺎﻫﺎﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭ
ﻭ ﺗﺒﺎﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺗﺮﮎ ﺯﺑﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ
.
ﭘﺮﺍﮐﻨﺪﮔﻰ ﺩﻫﺎﺕ ﻭ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻼﺕ ﻣﻌﺎﺷﺮﺕ
ﻭ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻫﺮ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻟﻬﺠﮥ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﻰ ﻭ ﻗﺪﻳﻤﻰ ﺁﻧﺠﺎ
ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺍﻏﻠﺐ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﻬﺮ ﻳﺎ ﻗﺼﺒﻪ ﻣﺠﺎﻭﺭ ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﻧﺒﻮﺩ
.
ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺑﺎ ﺳﻮﺍﺩﺍﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﮐﻢ،
ﺁﻥ ﻫﻢ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻋﻠﻮﻡ ﺩﻳﻨﻰ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﻰ
. ﮐﺮﺩﻧﺪ
ﺍﻳﻨﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺮﺟﻊ
ﺍﺻﻠﻴﺸﺎﻥ ﻋﺮﺑﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﮐﺘﺎﺏ ﻭ ﺭﺳﺎﻟﻪ
ﺍﻯ ﺗﺎﻟﻴﻒ ﻣﻰ
ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﺑﻮﺩ
.
ﻃﺒﻌﴼ ﻧﻪ
ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻴﺴﻮﺍﺩﻯ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﺑﻠﮑﻪ ﻧﻴﻤﻰ ﺍﺯ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻳﻌﻨﻰ ﺯﻧﺎﻥ ﺍﺯ ﻣﻮﻫﺒﺖ ﺳﻮﺍﺩ ﻭ
ﺷﺮﮐﺖ ﺩﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ
.
ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﻻ ﺩﻳﺪﻳﻢ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺑﺎ ﮐﻮﺷﺶ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ
ﻭ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪﺍﻥ
ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻔﺎﻫﻴﻤﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻭﻃﻦ ﻭ ﻣﻠﺖ ﻭ ﮐﺸﻮﺭ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠّﻰ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ
ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭﺁﻣﺪ
.
ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﻧﻴﻤﮥ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ، ﻳﻌﻨﻰ ﺯﻧﺪﻩ ﺳﺎﺧﺘﻦ
ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ ﻣﺠﻤ
ﻮﻋﻪ
ﺍﻯ ﮐﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﺎﻡ ﮔﺮﻓﺘﻪ، ﻧﻘﺶ ﻓﻌّﺎﻟﻰ ﺩﺍﺷﺖ
ﺍﻣﺎ .
ﺍﻳﻦ ﮐﻮﺷﺶ ﺗﺎﮐﻨﻮﻥ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ
.
ﺑﺎﺏ، ﺍﺯ ﺑﻨﻴﺎﻥ
ﮔﺬﺍﺭﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻦ، ﮐﺘﺎﺏ