50-51 / 340
FIJNE MOTORIEK ALS BELANGRIJKE BASIS
Maar wat is nu precies fijne motoriek? Dit is het uitvoeren van gecoördineerde
acties om voorwerpen met de hand, vingers en duim te pakken, te manipuleren
en los te laten. Veel schooltaken vragen fijn motorische vaardigheden zoals
knip-, plak- en kleurwerkjes, constructiemateriaal, manipuleren van kleine
voorwerpen, toetsenbord en muis, jas, tas, veters maar ook het eten en drinken.
Daarnaast is in groep 1 en 2 de fijne motoriek een belangrijke basis voor het
schrijven in groep 3. Geschat wordt dat in groep 2 ongeveer 10% tot 15% van
de leerlingen op het eind van het schooljaar zodanige moeite met de fijne
motoriek heeft dat zij in groep 3 problemen zullen krijgen met het schrijven.
Het is belangrijk om deze leerlingen vroegtijdig op te sporen en ze vervolgens
hulp te bieden. Dit om stagnatie bij de start van groep 3 te voorkomen.
De problemen die kinderen kunnen ervaren met de fijne motoriek zijn:
• tweehandig manipuleren
• onafhankelijk bewegen vingers / vingerdynamica /
samenwerking tussen de duim- en wijsvinger
• kracht (teveel of te weinig)
• juiste grepen maken (pincetgreep)
• in hand manipulaties
De scholen zijn weer begonnen. Niet bij
elk kind verloopt het rennen, springen,
knippen, plakken en tekenen op school
even goed. Voor deze vaardigheden is
het belangrijk dat de fijne en grove
motoriek goed ontwikkeld zijn. De kinder-
fysiotherapeut is hierin gespecialiseerd
en kan kinderen helpen. Ook op scholen
kan hier op een speelse manier veel
aandacht aan worden besteed.
WAT IS NU
PRECIES FIJNE
MOTORIEK?
OEFENEN VAN FIJNE MOTORIEK
Olga ten Hove, Kinderfysiotherapeut,
afgestudeerd Professional Master
Kinderfysiotherapie te Utrecht.
EEN JUISTE ZITHOUDING
Voordat het kind met een fijnmotorische activiteit start moet er ook gekeken
worden naar de zithouding. Zit het kind eigenlijk wel goed? Dit kan liggen aan
het meubilair maar er kan ook onvoldoende houdingscontrole zijn door bijvoor-
beeld afwijkende spiertonus, spierzwakte of misschien wel door het gedrag.
Soms kan een voetenbankje, anti-slip op de stoel of een hellend vlak al veel
betekenen. Een tafelreminder kan ook een optie zijn. Plak bijvoorbeeld een
ondersteunend handje op de rechter/linker bovenhoek van de tafel met
een plaatje van de juiste zithouding.
CREATIEF MET MOTORIEK
De fijne motoriek kan op veel verschillende manieren geoefend worden.
Met een beetje creativiteit kom je een heel eind. Denk bijvoorbeeld aan spelen
met materialen zoals sleutels, pomponballetjes, eetstokjes, elastiekjes, pincet,
wasknijpers, ritsen en loombandjes.
Het spelletje met de elastiekjes vraagt niet alleen fijne motoriek maar
ook ruimtelijk inzicht en lichaamsbesef; om welke vinger moet het ringetje?
En zo kun je de sleutels goed combineren met het tellen; welke sleutel
hoort er bij welk slot?
Wanneer je zelf een koffer vult met diverse motorische materialen,
dan kan deze voor weinig geld veel plezier bij de kinderen bezorgen!
Niet bij elk kind verl pt het re en,
springen, kni en, pla en en tekenen
op sch l even goed
48
49
SPELEN MET ZAND EN WATER