One Hundred and Sixty Years

69 / 698

۶٨
ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ،ﻫﺎ ﻗﺮﻥ ﻫﻮﻳّﺖ ﻣﻠّﻰ ﻣﺎ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻭ ﻫﻮﻳّﺖ
) ﻣﺎ ﺩﻳﻨﻰ
ﺳﻮﺍﻯ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺯﺭﺩﺷﺘﻰ،
ﻳﻬﻮﺩﻯ، ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻳﺎ ﺑﻮﺩﺍﻳﻰ ﺑﻮﺩﻳﻢ ( ﻧﺴﺒﺘﴼ
ﻫﻢ
ﺧﻮﺍﻥ ﻭ ﻳﮏ ﺳﻮ ﺑﻮﺩ . ﺑﺎ ﺣﻤﻠﮥ
ﻭ ﺏﻋﺮﺍ ﺍ
ﺁﻣﺪﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﺑﺮ ﻫﻢ ﺭﻳﺨﺖ . ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭﻯ ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺯﺍﻧ ﻮ ﺩﺭ ﺁﻣﺪ ،
ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﺧﺖ ﻭ ﺗﺎﺯ
ﺁﻧﺎﻥ
ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ، ﮔﺎﻩ ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﻭ ﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﻣﻴﻞ
،ﺧﻮﺩ ﺩﻳﻦ ﺍﺟﺪﺍﺩﻯ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻳﻨﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﻧﺎﺷﻨﺎﺱ ﺍﻣﺎ . ﮔﺮﻭﻳﺪﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ
ﮐﻮﺷﺶ ﺣﮑّﺎﻡ ﻋﺮﺏ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ، ﻫﻮﻳّﺖ ﻣﻠّﻰ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺣﻔﻆ ﻧﻤﻮ
ﻭ ﺩﻧﺪ
ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺑﺎ
ﻣﻠﻴّ ﺖ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﻢ ﻧﻴﺎﻣﻴﺨﺘﻨﺪ . ﺍﻳﻦ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻗﺪﺭﺕ ﺗﻤﺪّ ﻥ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﮐﻬﻦ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ . ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻣﺜﻞ ﻣﺼﺮ ﻭ ﺳﻮﺭﻳﻪ ﻭ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺷﻤﺎﻝ
ﺍﻓﺮﻳﻘﺎ، ﻣﺬﻫﺐ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺎﻣﻠﻰ ﺩﺭ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﻢ ﻋﺮﺏ ﻭ ﺍﺣﺮﺍﺯ ﻫﻮﻳّ ﺘﻰ ﺟﺪﻳﺪ . ﺷﺪ
ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﺋﻰ ﻣﺜﻞ ﻣﺼﺮ ﮐﻪ ﻋﺮﺏ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻦ ﺯﺑﺎ ﻥ ﻋﺮﺑﻰ ﻭ ﻓﺮﺍﻣﻮﺷﻰ ﺯﺑﺎﻥ
ﮐﻬﻦ ﺧﻮﺩ، ﺟﺰ ﺋﻰ ﺍﺯ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻫﻮﻳّ
ﺯﺑﺎﻥ ﺖ ﻋﺮﺏ ﻭ
ﻋﺮﺑﻰ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺮ ﻫﻮﻳّﺖ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻥ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻫﺎ ﻏﻠﺒﻪ ﺟﺴﺖ .
ﺍﻣﺎ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮ ﻫﻮﻳّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻭ ﻣﻠّﻰ ﺧﻮﺩ ﭘﺎﻯ ﻓﺸﺎﺭﺩﻧﺪ . ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻳﮑﻰ ﻣﺮﻫﻮﻥ
ﺑﺮﺧﻰ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺷﮑﺎﻧﻴﺎﻥ ﺗﺎ ﺁﻣﺪﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺗﮑﻴﻪ ﺑﺮ
ﺍﻳﻦ
ﻫﻮﻳّﺖ ﻣﻠّﻰ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﺮ ﺑﺮ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻭ ﺷﮑﻮﻓﺎﺋﻰ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺣﻤﻠﮥ ﺍﻋﺮﺍﺏ .
ﺩﻳﺮﮔﺎﻫﻰ ﻧﭙﺎﺋﻴﺪ ﮐﻪ ﻓﺮﺩﻭﺳﻰ ﺑﺎ ﺧﻠﻖ ﺍﺛﺮ ﺟﺎﻭﺩﺍﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ، ﺧﺎﻃﺮﮤ ﺷﺎﻫﺎﻥ
ﺍﺳﺎﻃﻴﺮﻯ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺯﻧﺪﻩ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ
ﺑﺎ ﺭﺍ
ﻣﻔﺎﺧﺮ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ ﻫﻮﻳّ ﺖ
ﺍﺻﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﺁﺷﻨﺎ ﺗﺮ ﺳﺎﺧﺖ .
ﺷﮑﻮﻩ ﻭ ﻋﻈﻤﺖ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺭﻓﺘﮥ ﺍﻳﺮﺍﻥ - ﮐﻪ ﺑﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺵ ﺭﺍ
ﻫﻢ
ﻣﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻮﺍﻥ
ﻣﺪﺍﺋﻦ ﻭ ﺧﺮﺍﺑﻪ ﻫﺎﻯ ﺗﺨﺖ ﺟﻤﺸﻴﺪ ﺩﻳﺪ - ﭼﻴﺰﻯ ﻧﺒﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻳﮏ ﻧﺴﻞ ﻭ ﺩﻭ ﻧﺴﻞ ﻭ ﺩﻩ
ﻧﺴﻞ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﺷﻮﺩ .
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ
ﻫﺎﻯ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﮥ ﻓﺮﺩﻭﺳﻰ ، ﭼﻪ ﺩﺭ ﻧﻘّﺎﻟﻰ ﻫﺎﻯ ﺧﻴ ﺎﺑﺎﻧﻰ ﻭ ﻳﺎ ﺩﺭ
ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ
ﺧﻮﺍﻧﻰ ﺷﺐ ﻫﺎﻯ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﻗﻬﻮﻩ ﻫﺎ ﻭ ﻫﺎﻯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ، ﺍﺯ ﺷﺎﻫﺎﻧﻰ
ﭘﺮﺁﻭﺍﺯﻩ ﻭ ﮐﺸﻮﺭﻯ ﺁﺑﺎﺩ ﻭ ﺧﺮّ ﻡ ﺣﮑﺎﻳﺖ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺁﺗﺶ ﻫﻮﻳّ ﺖ ﻣﻴﻬﻨﻰ ﻭ ﻣﻠّﻰ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺩﺍﻣﻦ
.ﺯﺩ ﻣﻰ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺒﺐ ﻣﻘﺎﻭﻣﺘﻰ ﻣﻨﻔﻰ ﻭﻟﻰ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ، ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﻭ ﻋﻤّﺎﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﮐﻪ
ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻋﺮﺏ ﻭ ﺍﺳﻼﻣ ﻣﻰﻰ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﭘﺎ ﮔﺮﻓﺖ .
ﺩﺭ ﺷﮑﻞ
ﮔﻴﺮﻯ
ﻣﻠّﻰ ﺖﻫﻮﻳّ
ﻧﻘﺶ ﭼﻨﺪ ﻋﺎﻣﻞ
ﺭﺍ
ﻣﻮﺛﺮ ﻣﻰ: ﺩﺍﻧﻨﺪ ﺯﺑﺎﻥ، ﻣﺬﻫﺐ، ﻭﻃﻦ