269 / 698
٢۶٨
ﭘﺎﻧﺰﺩﻩ
ﺑﻮﺩ ﻪﺳﺎﻟ
، ﺑ
ﻪ ﻃﻮﺭ ﻗﻄﻊ ﺍﺯ ﻭﺟﻮﺩ ﺷﺨﺼﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺁﺭﺗﻮﺭ ﮐ
ﻠﻰ ﺎﻧ
ﺧﺒﺮ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﭘﺎﻯ
ﺍﻭ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﻫﺮﺍﺕ ﻧﺮﺳﻴﺪ
.
ﻣﻼ ﺣﺴﻴﻦ ﺑﺸﺮﻭﺋﻰ
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺩﺭ ﻣﮑﺘﺐ ﺳﻴﺪ ﮐﺎﻇﻢ
ﺭﺷﺘﻰ ﺩﺭ ﻋﺘﺒﺎﺕ ﻭ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺟﺴﺘﺠﻮﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩ
ﺑﻪ ﺑﺎﺏ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩ
.
ﺁﺋﻴﻦ
ﺑﺎﺏ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻔﻮﺫ ﻭ ﻗﺪﺭﺗﻰ ﺑﺮﺍﻳ
ﺶ
ﻧﻴﺎﻭﺭﺩ ﺑﻠﮑﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺁﻥ ﺑﻰ
ﺳﺮ ﻭ
ﺳﺎﻣﺎﻧﻰ ﻭ ﺳﻔﺮﻫﺎﻯ
ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﻭ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﻗﺘﻞ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻗﻠﻌﮥ ﻃﺒﺮﺳﻰ ﺑﻮﺩ
.
ﺩﺭ ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﮐﺘﺎﺏ
ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺁﺭﺗﻮﺭ
ﮐ
ﺎﻧ
ﻠﻰ
ﻧﻴﺰ
ﺣﺘّﻰ
ﻳﮏ ﮐﻠﻤﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻣﻼّ ﺣﺴﻴﻦ ﺑﺸﺮﻭﻳﻪ
ﺍﻯ ﻳﺎ ﻧﻬﻀﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﻧﻤﻰ
ﺗﻮﺍﻥ ﻳﺎﻓﺖ
ﺯﻳﺮﺍ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﻭ ﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺷﺮﻭﻉ ﻧﻬﻀﺖ ﺑﺎﺏ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ
ﻭ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ
ﺁﻏﺎﺯ ﺍﻳﻦ ﻧ
ﻬﻀﺖ ﺩﺭ ﺑﺨﺎﺭﺍ
ﺍﻋﺪﺍﻡ ﮔﺮﺩﻳﺪ
.
ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻣﻮﺛﻖ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﮐﺘﺮ
ﺁﺩﻣﻴّﺖ
ﺭﺍ ﺷﺮﺣﻰ ﮐﻪ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﻮﮊﺍﻥ ﻣ
ﺆ
ﻣﻦ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺭﻭﺷﻦ
ﺗﺮ
. ﺳﺎﺯﺩ ﻣﻰ
ﻭﻯ ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﺣﺴﻦ ﺑﺎﻟﻴﻮﺯﻯ، ﮐﻪ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺭﺍﺩﻳﻮﻯ ﺑﻰ
ﺑﻰ
ﺳﻰ
ﮐﺎﺭ ﻣﻰ
ﮐﺮﺩ، ﻧﻘﻞ ﻣﻰ
ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺭﻭﺯﻯ ﺩﮐﺘﺮ
ﺁﺩﻣﻴّﺖ
ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﺍﻯ ﺑﻪ ﺑﻰ
ﺑﻰ
ﺳﻰ
ﺩﻋﻮﺕ
. ﻮﺩ ﺷﺪﻩ ﺑ
ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺠﺘﺒﻰ ﻣﻴﻨﻮﻯ ﺍﺳﺘﺎﺩ
ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ
ﺗ
ﻬﺮﺍﻥ ﮐﻪ ﺍﻭ ﻧﻴﺰ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ
ﺑﻰ ﺑﻰ
ﺳﻰ ﺳﻤﺘﻰ ﺩﺍﺷﺖ
ﺑﺎ ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺘﻰ ﮐﻪ ﺧﺎﺹ ﺍﻭ ﺑﻮﺩ
ﮐﺘﺎﺏ ﺁﺭﺗﻮﺭ ﮐ
ﺎﻧ
ﻠﻰ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺍﺯ
ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﮥ ﻟﻨﺪﻥ ﻗﺮﺽ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺟﻠﻮﻯ ﺩﮐﺘﺮ
ﺁﺩﻣﻴّﺖ
ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ
ﻭ ﺍﺯ ﺍﻭ
ﭘﺮﺳﻴﺪ
:
ﺩﺭ ﮐﺠﺎﻯ
ﺍﻳﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﮐ
ﺎﻧ
ﻠﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺭﻭﺍﺑﻄﺶ ﺑﺎ ﻣﻼّ ﺣﺴﻴﻦ ﺑﺸﺮ
ﻭﻳﻪ
ﺍﻯ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ
ﺗ
ﻮ ﺍﺯ ﻗﻮﻟﺶ
ﺁﻥ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﮐﺮﺩﻩ
ﺍﻯ؟ ﺩﮐﺘﺮ
ﺁﺩﻣﻴّﺖ
ﮐﻪ
ﻓﻬﻤ ﻣﻰ
ﺪ ﺩﺳﺘﺶ ﺭﻭ ﺷﺪﻩ ﺑ
ﺎ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺑﻪ
ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺑﻮﺩﻥ ﮐﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺧﻮﺍﻫﺶ
ﮐﻨﺪ ﻣﻰ
ﻣﻴﻨﻮﻯ ﺍﻳﻦ ﺗﻘﻠﺐ ﺭﺍ ﻓﺎﺵ ﻧﺴﺎﺯﺩ
.
ﺩﺭ ﻋﻮﺽ ﻗﻮﻝ
ﺩﻫﺪ ﻣﻰ
ﮐﻪ ﺩﺭ ﭼﺎﭖ
ﻫﺎﻯ ﺑﻌﺪﻯ ﺁﻥ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﮐﺘﺎﺏ ﺣﺬﻑ ﻧﻤﺎﻳﺪ
.
١٢٨
ﺍﻳﻦ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ
ﻫﺎﻯ ﺎﭖ ﺩﺭ ﭼ
ﺑﻌﺪﻯ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﻣﻴﺮﮐﺒﻴﺮ ﻧﻴﺎﻣﺪ ﺍﻣﺎ ﺩﮐ
ﺘﺮ
ﺁﺩﻣﻴّﺖ
ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ
ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﻧﮕﺬﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﻮﻋﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺟﻌﻞ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍ ﭘﻴﺸﻪ ﮔﺮﻓﺖ
.
ﺩﮐﺘﺮ ﻋﺒﺎﺱ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺩﺭ
ﮐﺘﺎﺏ ﺧﻮﺩ
ﺭﺳﺘﺎﺧﻴﺰ ﻭ ﺗﺠﺪﻳﺪ
ﮐﻪ ﻣﻨﺤﺼﺮﴽ
ﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﻬﻀﺖ
ﺑﺎﺑﻰ
ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺭﺩ،
ﺩﺭ
ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻰ
ﮐﻪ ﻣﻮﺭّ
ﺩﺭ ﻣﻮﺭ ﺧﺎﻥ
ﺩ
ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ
ﻧﻤﻮﺩﻩ
ﺍﻧﺪ
ﺷﻴﻮﮤ ﺗﺤﻘﻴﻖ
ﺁﺩﻣﻴّﺖ
ﻣﻰ«ﺯﺍ ﻣﺸﮑﻞ » ﺭﺍ
ﺩﺍﻧﺪ ﻭ
ﻣﻰ
ﻧﻮﻳﺴﺪ
:
ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺪﻣﮥ ﮐﺘﺎﺑﺶ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻗﻮﻝ ﻣﻰ
ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺭﻭﺷﻰ
»
ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ
128
Persian Heritage, vol. 9, no. 35 (fall 2004), p. 29.fn.13.