24-25 / 182
Het klinkt als een bizar raadsel, maar dit betreft
een gerenommeerde, internationale uitdaging. De
bijbehorende opdracht luidt: bouw hiermee in
maximaal 18 minuten een zo hoog mogelijk bouw-
werk met de marshmallow erbovenop. Wat je dan
krijgt? Verbazingwekkend veel en langdurig geklets,
alfamannetjes-gedrag, theoretische disputen, weinig
actie en een teleurstellend plot: een paar seconden
voor de tijd om is stort de toren in, door het gewicht
van de marshmallow die er nog bovenop moest.
Vervang je de volwassenen door kleuters, dan is het
resultaat volstrekt anders. Geen eindeloos geklets
vooraf, veel actie, intuïtieve samenwerking, een hoop
trial & error, vreugde over het bouwen én het instorten
van de diverse pogingen, én een toren die hoger,
steviger en mooier is dan die van de volwassenen.
(Voor de liefhebber van details: net afgestudeerde
bedrijfskundigen scoorden het slechtst; de kleuters
werden – gelukkig maar – net overtroffen door
architecten en ingenieurs).
Hoewel ik bij ThiemeMeulenhoff een leeromgeving
ontwikkel waarin ontwerpend leren centraal staat,
ondervond ik laatst zelf aan den lijve hoe ver we zijn
afgedreven van die kleuters die zo goed kunnen spelen
en prototypen (want dat is trial & error natuurlijk).
Tijdens een conferentie over ontwerpend en onder-
zoekend leren, mocht ik samen met anderen een
spaghetti-toren bouwen. Zonder succes. Waarom
vallen volwassenen telkens weer in die valkuil van
het in een keer perfect willen doen? Dit lijkt te veran-
deren nu gelukkig steeds meer scholen zich afvragen
wat leerlingen écht nodig hebben. Vaardigheden
als samenwerken, probleemoplossend vermogen,
kritisch denken en creativiteit zijn onmisbaar om
straks goed te functioneren in een snel veranderende,
complexe samenleving.
We kunnen lang of kort praten over de randvoor-
waarden: welke competenties het vergt van leraren,
hoe snel WiFi moet zijn, wat vakoverstijgende projec-
ten van de roostermaker vragen, hoe je creativiteit
meet. Maar het lijkt me beter om gewoon te begin-
nen. En ons te verheugen op de enorme blunders en
opstartproblemen die daarmee gepaard gaan. Ik hoop
dat we daar dan weer van leren, met en van elkaar, en
onze aanpak elke dag een beetje verbeteren. Omdat
doen de beste manier van denken is. Om met de Vrije
Denkers te spreken: als ik meer fouten maak dan
jij, dan win ik. Dat hebben de kleuters, de spaghetti-
slierten en de marshmallow wel bewezen.
In de kleuterklas is het devies ‘van proberen kan je leren’.
Vanaf groep 3 raken we die leerhouding al kwijt. Wat gebeurt er als je een aantal
volwassenen bij elkaar zet om een toren te bouwen met 20 ongekookte
spaghettislierten, een marshmallow, plakband en touw?
Column
Evelien Delhez (ThiemeMeulenhoff)
Business Developer
Onderzoekend leren
met spaghet ti
ALS IK
MEER
FOUTEN
MAAK
DAN JIJ,
DAN WIN IK
22
23