6 / 40
6.4
De taak als bouwsteen van een dynamische leeromgeving
157
Figuur 6.4
De taak in een dynamische leeromgeving
6.4.1
Affordantie van het materiaal: ‘Ik zie ik zie wat jij niet ziet’
Affordantie
heeft betrekking op de wijze waarop kinderen naar een object kijken
en welke mogelijkheden tot handelen zij in dit materiaal zien. We geven een defi-
nitie (naar Gibson, 1979):
‘Affordantie is een directe waarneming van de handelingsmogelijkheden van
objecten in de eigen handelingsvermogens en van de eigen handelingsdrijf-
veren van een leerling.’
Het begrip
affordantie gaat over de mate waarin materiaal exploratief gedrag uit-
lokt. Voor het uitvoeren van een taak wordt doorgaans gebruikgemaakt van fysie-
ke materialen, zoals muziekinstrumenten als een djembé of een marimba, een bok
of bal voor sport, een geraamte voor biologie, een waterbak of zelfs een trapko-
gelbaan voor een scienceles. Van al dit materiaal kan gezegd worden dat het een
bepaalde affordantie heeft.
taak
leerling
leerkracht
Opdracht
Affordantie van omgevingen vergelijken
Wanneer kinderen, in dit geval jongens van negen jaar, gevraagd wordt naar de
plekken die zij het belangrijkst vinden in hun woonomgeving, blijken zij vrijwel
allemaal plekken te noemen waar iets gedaan kan worden, waar actieve bewe-
ging op de voorgrond staat, zoals bomen om in te klimmen, daken van garages
om op te klimmen, een tunneltje om te skateboarden, bouwplaatsen om rond
te struinen, winkels om snoep, vissen of sportartikelen te kopen en paaltjes om
als goal te dienen om te voetballen (Van Andel, 1985).